Όπως όλοι γνωρίζουμε τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει ριζικά τόσο το φορολογικό τοπίο όσο και το εργατικό και το ασφαλιστικό. Μέσα λοιπόν σε αυτό τον κυκεώνα αλλαγών και νέων νόμων επηρεάστηκαν όλοι οι τομείς της οικονομίας. Όχι μόνο οι ασκούντες επιχειρηματική δραστηριότητα (ελεύθεροι επαγγελματίες, έμποροι κλπ) αλλά και οι μισθωτοί και οι αγρότες. Σε αυτά λοιπόν έρχεται να προστεθούν και οι αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις αγροτών και εργατών.
Τον Ιούλιο ψηφίστηκε η απόφαση του υπουργείου εργασίας με αριθμό 39391/835/16-07-2018 για την υποχρέωση τήρησης του «Βιβλίου Ημερήσιων Δελτίων Απασχολούμενου Προσωπικού» . Νέο βιβλίο, νέες υποχρεώσεις για την αγροτική δραστηριότητα και νέο καθεστώς στις εργασιακές σχέσεις. Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά τι προβλέπει η παραπάνω απόφαση.
Ποιοι είναι υπόχρεοι τήρησης του βιβλίου;
Υπόχρεοι είναι όλοι οι εργοδότες οι οποίοι απασχολούν : α) αλιεργάτες με σχέση ή σύμβαση εξαρτημένης εργασίας συμπεριλαμβανομένων των αλιεργατών πολιτών τρίτων χωρών που ασφαλίζονται στον ΕΦΚΑ και β) μετακλητούς πολίτες τρίτων χωρών οι οποίοι προσκαλούνται στη χώρα με σκοπό την απασχόληση τους σε αγροτικές εργασίες και οι οποίοι υπάγονται στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ.
Από τι αποτελείται το βιβλίο;
Στην αρχή αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία του είδους της εργασίας (αγροτικές εργασίες, αλιευτικές εργασίες)και του υπόχρεου εργοδότη. Είναι σε δύο αντίτυπα και θεωρείται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ. Το πρώτο από τα αντίτυπα επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης και το κρατάει η αρμόδια υπηρεσία του ΕΦΚΑ και το άλλο παραμένει στο στέλεχος .
Στη συνέχεια το βιβλίο αποτελείται από (31) τουλάχιστον φύλλα σε τρία αντίτυπα. Το πρώτο αντίτυπο υποβάλλεται στον ΕΦΚΑ στο τέλος κάθε μήνα απασχόλησης και έως τη λήξη υποβολής της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (Α.Π.Δ.). Το δεύτερο είναι το Φύλλο Ελέγχου και το τρίτο παραμένει στο στέλεχος. Συμπληρώνονται και τα τρία φύλλα. Στην πάνω πλευρά αναγράφονται τα στοιχεία της εργασίας ο Α.Μ. του εργοδότη και ο αριθμός πρωτοκόλλου θεώρησης. Κάθετα αναγράφεται ο αύξων αριθμός και τα στοιχεία του εργαζόμενου (Ονοματεπώνυμο, όνομα πατρός, ΑΜΚΑ και ΑΦΜ, ειδικότητα ,αριθμός άδειας εργασίας για υπηκόους τρίτων χωρών και μετακλητούς, μικτό ημερομίσθιο, υπογραφή εργαζόμενου και υπογραφή εργοδότη).
Που τηρείται το βιβλίο Ημερήσιων Δελτίων Απασχολούμενου Προσωπικού;
Το βιβλίο Ημερήσιων Δελτίων Απασχολούμενου Προσωπικού τηρείται στον τόπο παροχής των εργασιών. Στην περίπτωση των αλιευτικών εργασιών αυτό τηρείται ανά εργοδότη και ανά αλιευτικό σκάφος. Στην περίπτωση των αγροτικών εργασιών αν ένας εργοδότης έχει παραπάνω του ενός τόπου παροχής τότε για κάθε τόπο τηρείται ξεχωριστό βιβλίο και θα πρέπει να αναγράφεται ο Αριθμός Ταυτότητας του Ακινήτου (ΑΤΑΚ) ή ο αριθμός συμβολαίου υπενοικίασης του αγροτεμαχίου ώστε να πιστοποιείται ο ακριβής τόπος της παροχής αγροτικής εργασίας. Υπάρχει όμως και το ενδεχόμενο ένας εργαζόμενος να απασχολείται σε περισσότερο από έναν τόπο κατά την ίδια ημέρα. Τότε αναγράφεται το απασχολούμενο προσωπικό με τα πλήρη στοιχεία του στον πρώτο τόπο εργασίας ενώ στα βιβλία των επόμενων εργασιών αναγράφουμε μόνο το ονοματεπώνυμο του εργαζόμενου και την ένδειξη «απασχολήθηκε και στις εργασίες με Αριθμ. Πρωτ. Θεώρησης Βιβλίου…./υπηρεσία ΕΦΚΑ.
Ποιες είναι οι υποχρεώσεις του εργοδότη;
Ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να προμηθεύεται και να τηρεί το βιβλίο Ημερήσιων Δελτίων Απασχολούμενου Προσωπικού στον τόπο εκτέλεσης της εργασίας. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω το βιβλίο αποτελείται από 31 φύλλα γι’ αυτό και ο εργοδότης οφείλει κάθε μήνα να θεωρεί νέο βιβλίο στις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ. Πρέπει να τίθεται στην διάθεση των ελεγκτικών οργάνων του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, του Λιμενικού Σώματος, των Αστυνομικών Αρχών όταν αυτό ζητείται .
Σε περίπτωση ελέγχου το δεύτερο αντίτυπο του βιβλίου αποκόπτεται κατά τον έλεγχο και σε διαπίστωση παράβασης από μία από τις παραπάνω υπηρεσίες τότε κοινοποιείται και στα συναρμόδια ελεγκτικά όργανα.
Το βιβλίο φυλάσσεται από τον εργοδότη για πέντε (5) χρόνια από το τέλος της εργασίας.
Από την ψήφιση της παρούσας απόφασης ΔΕΝ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ η υποβολή Πίνακα Ωρών Εργασίας Προσωπικού και κατά συνέπεια και η αναγγελία πρόσληψης στο πληροφοριακό σύστημα Εργάνη.
Τι κυρώσεις και πρόστιμα επιβάλλονται εάν διαπιστωθεί παράβαση;
Εάν κάποιος εργοδότης δεν θεωρεί, δεν τηρεί ή δεν επιδεικνύει για οποιοδήποτε λόγο στα αρμόδια ελεγκτικά όργανα επιβάλλεται πρόστιμο κατά δέσμια αρμοδιότητα του ελεγκτή ύψους τριακοσίων (300,00) ευρώ καθώς και πρόστιμο για αδήλωτη εργασία. Επιπλέον και η μη αναγραφή του απασχολούμενου προσωπικού συνιστά παράβαση και θεωρείται αδήλωτη εργασία. Το πρόστιμο για την αδήλωτη εργασία όπως αυτά καθορίστηκαν με την εγκύκλιο 36/23-08-2018 ανέρχεται στο ποσό των 10.500 ευρώ για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο που εντοπίζεται κατά τον επιτόπιο έλεγχο. Πρόστιμο το οποίο μειώνεται υπό προϋποθέσεις όπως αυτές αναφέρονται στην παραπάνω εγκύκλιο.
Οι καταχωρήσεις στο βιβλίο γίνονται χειρόγραφα . Λανθασμένη εγγραφή διαγράφεται χωρίς τη χρήση διορθωτικού ή άλλου υλικού διαγραφής. Η νέα εγγραφή με τα πλήρη και ορθά στοιχεία γίνεται στην αμέσως επόμενη γραμμή. Σε όσους εργοδότες δεν τηρούν αυτόν τον τρόπο αναγραφής και κάνουν χρήση των παραπάνω μεθόδων διαγραφής επιβάλλεται πρόστιμο της τάξεως των πεντακοσίων (500,00) ευρώ.
Σε περίπτωση μη συμπλήρωσης ή μη ορθής συμπλήρωσης των σχετικών στηλών του βιβλίου επιβάλλονται κυρώσεις από τριακόσια (300,00) ευρώ έως και πενήντα χιλιάδες (50.000,00) ευρώ κατόπιν αιτιολογημένης πράξης του ελεγκτικού οργάνου όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 24 του ν.3996/2011 κωδικοποιημένο σύμφωνα με το άρθρο 33 του ν. 4488/2017.
Νέα διάταξη λοιπόν η οποία έχει άμεση εφαρμογή στο νομό μας καθώς ένα μεγάλος μέρος του πληθυσμού ασχολείται με αγροτική δραστηριότητα. Σημαντικό είναι επίσης να επιστήσουμε την προσοχή και ως προς τον τρόπο ασφάλισης των παραπάνω εργαζόμενων γιατί πλέον υπάγονται στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ (τ.ΙΚΑ).
Aglaia Naka
MSc Εφαρμοσμένης Λογιστικής & Ελεγκτικής
Μέλος Ε.Φ.Ε.Ε. Λάρισας
English (UK) 
Ελληνικά